Waarom zijn jullie algemeen bestuurslid geworden?

Margot: “Het mooie aan de waterschappen vind ik het lokale en regionale: je kunt veel bereiken. Het watersysteem verandert in zorgwekkend hoog tempo, onder meer door klimaatverandering. Ik geloof daarom dat er bredere perspectieven nodig zijn. Ik wil met name de sociale thema’s inbrengen, zoals diversiteit, inclusie en brede welvaart. Want waterthema’s gaan voor mij uiteindelijk over mensen. Als fractie willen we niet alleen op financiële, maar ook op sociale en ecologische wijze sturen.”

Jan: “Ik was mijn werkzaamheden al aan het afbouwen toen ik zag dat de BBB kandidaten zocht voor de waterschapsverkiezingen. Thuis zeiden ze: ‘Dat moet je doen, Jan, dit vind je leuk.’ En ze hadden gelijk. Ik hou van de compactheid van het waterschap. Hun taak heeft me altijd geboeid en de interesse in water heb ik al van kinds af aan. Bij de oproep voelde ik de uitdaging om mijn kennis, kunde en bestuurservaring daarvoor in te zetten. En van mijn vorige bestuursperiode wist ik hoe waardevol het contact is met de andere waterschappen, de Provinciale Staten, de Kamerfractie en de Europese Commissie.”

Margot Kwee

Wat vinden jullie een belangrijk actueel thema dat speelt binnen jullie bestuur?

Jan: “Onze fractie richt zich op de kerntaken van de waterschappen: voldoende en schoon water en waterveiligheid. In het geval van waterkwaliteit betekent dat meer meten, om het effect van oplossingen te weten. De uitspoeling van kunstmest blijkt bijvoorbeeld groter dan die van echte mest.”

Jan: “Een andere uitdaging is het thema ‘water en bodem sturend’. Hoe zorg je als waterschap dat gemeenten en provincies water en bodem meenemen in hun plannen? We willen daarover meebeslissen, maar mogen alleen adviseren. Als we zien dat dat tot problemen leidt, nemen we extra maatregelen. Soms betekent dat procederen.”

Margot: “Dat speelt bij ons ook. In de Zuidplaspolder, een van de laagstgelegen punten van Nederland, wil de gemeente een nieuwbouwwijk gaan bouwen. We adviseerden een klimaatadaptief bestemmingsplan, maar de gemeente is niet verplicht zich hieraan te houden. Het liefst komen we er samen uit, maar in dit geval zijn we in beroep gegaan. Helaas hebben we als waterschap niet altijd voldoende middelen om iets af te dwingen. 

Dit voorbeeld laat zien dat we anders naar waterschappen moeten kijken: we zijn veel meer dan een uitvoeringsorganisatie. Water is verbonden met zoveel verschillende opgaven: overal is water voor nodig, maar dan moet het wel beschikbaar zijn. Dat betekent dat je keuzes moet maken. Het verklaart waarom de waterschappen politiek zijn: water en geld zijn beperkt. Je kunt het maar één keer verdelen.”

Jan: “In die verdeling zit ‘m de discrepantie. Het is een enorm breed pallet: woningbouw heeft meer grond nodig, natuur heeft meer ruimte nodig, en dat moet weg bij de landbouw. Met als gevolg: weinig voedselzekerheid, en dat je het importeert per boot of vliegtuig. We zijn geen natuurhaters, maar we zeggen wel: zorg voor een bepaalde redelijkheid. Het is die breedheid die mij altijd raakt. Als je alles wat we willen op elkaar legt, dan past het niet. We moeten op efficiënte, effectieve en zorgvuldige manier omgaan met de ruimte en het geld, om te zorgen dat alles uiteindelijk toch zo goed mogelijk in elkaar past.”

Jan Woldring

Hoe gaan jullie om met discussies in jullie bestuur?

Jan: “Ik vind het belangrijk om goed naar de andere partijen te luisteren, vragen te stellen en daarop ons eigen beleid aan te scherpen. Ons bestuur is heel divers – er zijn veel agrariërs, maar ook stedelingen en bijvoorbeeld een boswachter en een geestelijk verzorger– en iedereen staat voor elkaar open. Met een goede voorbereiding en door je te verdiepen in elkaars perspectieven zorg je voor betere gesprekken.”

Margot: “Discussies zijn belangrijk om besluiten aan te scherpen: ze dwingen je goed na te denken over wat je wil zeggen. Instrumenten als moties helpen interessante gesprekken op gang. Door goed naar elkaar en naar andere perspectieven te luisteren, maak je rijkere keuzes. Op die manier versterken we elkaar. Daarvoor mogen we nog meer leren om dezelfde taal te spreken, om elkaar beter te begrijpen. Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde, maar de ‘hoe’ verschilt.”

Jan: “Regeren is vooruitzien, zeg ik altijd. Dan kun je ook je achterban meenemen. In de politiek gaat het altijd zo: we nemen eerst een stelling in, daarna komt er water bij de wijn. De kunst is om keuzes goed uit te leggen, en daarvoor moet je permanent campagnevoeren. Want de wereld staat niet stil.”

Wat zou je beginnende waterschapsbestuurders meegeven?

Jan: “Het leuke aan een waterschapsbestuur is dat bijna niemand politieke ervaring heeft. Daardoor leer je er ontzettend veel, en doe je er veel kennis op. Ik adviseer beginnende bestuurders altijd om de rust te bewaren, stukken goed door te lezen, veel vragen te stellen en niet te snel te roepen dat je akkoord bent. Je eerste reactie is vaak de beste. Schrijf die op en werk die uit. Neem dus goed de tijd om naar anderen én jezelf te luisteren, en heb de moed om het woord te nemen.”

Margot: “Daar sluit ik me grotendeels bij aan: blijf bij jezelf, sta open voor elkaar en luister goed naar de argumenten van anderen. Ook als je je even verloren of onzeker voelt – want juist de verschillende perspectieven maken de democratie. Durf dus uit te komen voor dingen die nieuw of anders zijn. En onthoud dat ook de andere AB’ers maar mensen zijn, die allemaal met veel passie aan water werken. Dat zorgt voor verbinding en goede gesprekken.”