Henk Tamerus, adviseur waterkwaliteit bij De Dommel: ‘In januari 2023 werden twee mensen niet lekker na werkzaamheden aan de Zandleij, een beek die bijna volledig bestaat uit gezuiverd rioolwater van onze RWZI in Tilburg. Daarop volgde een Arbo-onderzoek om de oorzaak te onderzoeken.’ Ondertussen heerste er in de omgeving én de media al volop ongerustheid, omdat de beek volgens omwonenden de laatste jaren meer stonk en donkerder van kleur was. Hoewel uit het onderzoek bleek dat er veilig gewerkt kan worden op en langs de beek, was de omgeving er niet gerust op. 

Van dieptepunt naar verbinding
Waar het onderzoek in de eerste plaats in de luwte gedaan werd, besloot het waterschap na alle ophef én vragen van het algemeen bestuur om actief te gaan communiceren. Communicatieadviseur Ingeborg Riedstra: ‘We hebben toen twee bijeenkomsten gehouden om informatie te delen en op te halen welke zorgen er leefden. Vooral op de eerste bijeenkomst waren mensen heel boos en argwanend. Dat was het dieptepunt.’ Het waterschap nodigde de omwonenden daarop uit voor een rondleiding op de RWZI in Tilburg en besloot volop in te zetten op communicatie en verbinding met bewoners. Zo is er een nieuwsbrief en zijn er themadagen rondom de Zandleij, waarbij er niet alleen kennis gedeeld wordt, maar ook ruimte is voor muziek en theater.’

Verbinding zoeken
Joost van der Cruijsen, procesmanager beleid & innovatie watersysteem bij De Dommel: ‘We zoeken naar verbinding, niet alleen op rationeel niveau. We willen begrijpen waarom mensen boos waren. Het draait om hun zorg en liefde voor het gebied. Door dat te erkennen, kun je samen op zoek gaan naar oplossingen. Dat is een waardevolle basis voor ons in de samenwerking met inwoners. In dit traject, maar ook met oog op de toekomst. Een slechte waterkwaliteit wordt veroorzaakt door ons allemaal. De oplossing ligt dus ook bij contact tussen ons allemaal.’

Ondertussen loopt er een uitgebreid onderzoekstraject rondom de Zandleij. Henk: ‘Die kennis is niet alleen voor dit dossier belangrijk, maar voor alles waarmee we als waterschap bezig zijn.’ En er worden volop maatregelen genomen om het beekwater schoner te krijgen. Zowel in de beek als op de RWZI. Ingeborg: ‘We zijn er nog niet. Maar waar het begon met veel boosheid is de Zandleij nu een traject waar we samen met stakeholders optrekken, kennis delen en leren. Het is voor ons een hele waardevolle omslag.’