In tien jaar heeft de HWBP-alliantie veel bereikt en geleerd. Geleerd wat er beter kan, maar ook dat verdere verbetering echt nodig is. Want ons doel is ambitieus en de middelen zijn beperkt. Tegelijk staat er veel op het spel: waterveiligheid is geen luxe, maar een noodzaak.

De omvang van het programma is indrukwekkend. Het HWBP is een unieke operatie en terecht werken we daarin als alliantie. Maar het doet ook een groot beroep op alles wat we in huis hebben: van aannemers tot vergunningen, van ambtelijke capaciteit tot bestuurlijke ruimte. Dat vraagt om slimme keuzes en bestuurlijke samenwerking. En soms betekent dat: ruimte geven aan het grotere geheel. Een actueel voorbeeld is emissieloos bouwen. Nodig én urgent vanwege stikstof, vergunningverlening en Natura 2000-gebieden. Maar de beschikbare emissieloze capaciteit is nog beperkt. De vraag is dan: durven we als waterschappen samen te kijken waar de inzet het hardst nodig is? En accepteren we het als dat betekent dat sommige projecten iets later kunnen starten, zodat een ander project wél door kan?

Het Actieplan Toekomstgericht HWBP is een belangrijke stap richting een slimmere, gezamenlijk gedragen uitvoering. Het doet een beroep op alle waterschappen en vraagt in 2025 om besluitvorming in alle 21 algemeen besturen. Het HWBP slaagt als we bereid zijn om het landelijke programmabestuur ruimte te geven. Ruimte om te optimaliseren en om keuzes te maken in het algemeen belang. Dat vraagt vertrouwen, lef en bestuurlijke durf. Maar het is nodig. Want als we die ruimte geven, vergroten we de kans dat het HWBP slaagt. En daarmee houden we Nederland veilig. Het glas is al halfvol. Laten we samen zorgen dat het vol komt.

Vincent Lokin was, na de benoeming van Jeroen Haan als voorzitter van de Unie van Waterschappen, vanaf 1 januari 2025 tijdelijk portefeuille­houder waterveiligheid. Op 11 april droeg hij de portefeuille over aan Annette van Velde. Vanwege haar ziekte zal Vincent ook de komende maanden de onderwerpen HWBP en de commissie Waterveiligheid nog waarnemen.